Św. Jan Paweł II

Jan Paweł II posiadał autorytet instytucjonalny, wynikający z funkcji w Kościele katolickim i z funkcji głowy państwa watykańskiego, oraz autorytet w sprawach wiary. Przede wszystkim jednak był uznanym na świecie autorytetem moralnym. Zwracał uwagę na wartość życia każdego człowieka, jego osobową godność, płynące z niej zobowiązanie do rozwijania w sobie człowieczeństwa, do wybierania jako postawy życiowej „być” a nie „mieć”, do spełniania siebie poprzez bycie darem dla drugich.

Szczególną troskę i serdeczną bliskość Jan Paweł II przejawiał wobec dzieci i młodzieży. W 1979 roku, na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ mówił: „Pragnę […] wypowiedzieć tę radość, jaką dla każdego z nas stanowią dzieci, wiosna życia, zadatek przyszłości każdej dzisiejszej ojczyzny. Żaden kraj na świecie, żaden system polityczny nie może myśleć o swej przyszłości inaczej, jak tylko poprzez wizję tych nowych pokoleń, które przejmą od swoich rodziców wielorakie dziedzictwo wartości, zadań i dążeń zarówno własnego narodu, jak też całej rodziny ludzkiej”1.

O WYCHOWANIU – wybrane teksty nauczania św. Jana Pawła II

Na czym polega wychowanie?
[Jan Paweł II, List do Rodzin, n. 16 (fragmenty), 1994]

  • wychowanie – prawdy fundamentalne

“Wydaje się, że aby trafnie na to pytanie odpowiedzieć, nie można pominąć dwóch fundamentalnych prawd: po pierwsze, że człowiek jest powołany do życia w prawdzie i miłości; po drugie, że każdy urzeczywistnia siebie przez bezinteresowny dar z siebie samego. Odnosi się to zarówno do tych, którzy wychowują, jak i do tych, którzy są wychowywani. Również i wychowanie jest procesem, w którym wzajemna komunia osób dochodzi do głosu w sposób szczególny. Wychowawca jest osobą, która «rodzi» w znaczeniu duchowym (…).”

  • wychowanie – relacja osób

“Wychowanie jest więc przede wszystkim obdarzaniem człowieczeństwem – obdarzaniem dwustronnym. Rodzice obdarzają swym dojrzałym człowieczeństwem nowo narodzonego człowieka, a ten z kolei obdarza ich całą nowością i świeżością człowieczeństwa, które z sobą przynosi na świat (…).”

  • wychowanie – rodzice

“Bezpośrednimi wychowawcami w stosunku do swoich dzieci pozostają zawsze na pierwszym miejscu rodzice (…). Wszyscy inni uczestnicy procesu wychowawczego działają poniekąd w imieniu rodziców, w oparciu o ich zgodę, a w pewnej mierze nawet ich zlecenie.”

  • wychowywać z Kościołem

“Jeżeli chodzi o udział Kościoła w procesie wychowawczym, (…) nie chodzi tylko o to, ażeby wychowanie religijno-moralne powierzać Kościołowi, ale żeby wspólnie z nim wychowywać (…).”

  • miłość oparciem i sensem w trudzie wychowania

“W miłości znajduje oparcie i ostateczny sens cały proces wychowawczy jako dojrzały owoc miłości rodzicielskiej. Poprzez wszystkie trudy, wszystkie cierpienia i zawody, jakie idą w parze z wychowaniem człowieka, miłość wciąż zdaje wielki egzamin.”

Wychowanie a kultura
[Jan Paweł II, Przemówienie w ONZ ds. Oświaty, Nauki i Kultury, (fragmenty), 1980]

  • kultura a człowiek w pełni wychowany

“Nie ulega wątpliwości, że pierwszym i podstawowym faktem kulturalnym jest sam człowiek duchowo dojrzały, czyli człowiek w pełni wychowany, zdolny wychować sam siebie i drugich. Nie ulega też wątpliwości, że pierwszym i podstawowym wymiarem kultury jest zdrowa moralność: kultura moralna.”

  • wychowanie, aby być człowiekiem

“Kultura jest tym, przez co człowiek, jako człowiek, staje się bardziej człowiekiem: bardziej «jest» (…) pierwszym i zasadniczym kultury (…) jest wychowanie. W wychowaniu bowiem chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem – oto, ażeby bardziej «był», a nie tylko więcej «miał» – aby więc poprzez wszystko, co «ma», co «posiada», umiał bardziej i pełniej być człowiekiem – to znaczy, ażeby również umiał bardziej «być» nie tylko z «drugimi», ale także i dla «drugich». Wychowanie posiada podstawowe znaczenie dla kształtowania stosunków międzyludzkich i społecznych.”

Accessibility by WAH